Mapa została stworzona w celach informacyjnych, jednak przed użyciem drona w innym kraju należy obowiązkowo sprawdzić obowiązujące przepisy w danym kraju.
Drony – Kategoria Otwarta
O kategorii
Operacje w kategorii „otwartej” umożliwiają wykonywanie lotów niskiego ryzyka. Nie wymagają one uzyskania uprzedniego zezwolenia na lot z ULC.
Operacje w kategorii „otwartej” mogą być wykonywane tylko w zasięgu widoczności wzrokowej pilota lub obserwatora w odległości nie większej niż 120 metrów od najbliższego punktu powierzchni ziemi, dronami o masie nie przekraczającej 25 kg.
Kategoria „otwarta” dzieli się na trzy podkategorie A1, A2 i A3, w oparciu o ograniczenia operacyjne i wymogi, jakim podlegają piloci bezzałogowych statków powietrznych i drony:
• A1 – Dopuszcza się przelot nad osobami postronnymi (z pewnymi ograniczeniami) ale nie wolno wlatywać nad zgromadzenia osób („zgromadzenia osób”: zgromadzenia, w którym zagęszczenie osób uniemożliwia im przemieszczanie się);
• A2 – Nie wolno wlatywać nad osoby i zgromadzenia osób. Minimalna odległość pozioma od osób to 30 m lub 5 m jeżeli dron posiada funkcję ograniczającą prędkość lotu.
• A3 – Nie wolno wlatywać nad osoby i zgromadzenia. Operacje SBSP mogą odbywać sie w bezpiecznej odległości co najmniej 150 metrów w poziomie od terenów mieszkaniowych, użytkowych, przemysłowych lub rekreacyjnych.
Rejestracja Pilotów Dronów
Operatorzy dronów w kategorii „otwartej” rejestrują się TUTAJ
• w przypadku, gdy masa ich drona wynosi 250g lub więcej lub w przypadku drona który podczas uderzenia może przekazać człowiekowi energię kinetyczną o wartości powyżej 80 dżuli;
• w przypadku, gdy ich dron wyposażony jest w czujnik zdolny do zbierania danych osobowych (np. kamerę), nie dotyczy to BSP, które zgodnie z dyrektywą 2009/48/WE są zabawkami.
Po dokonaniu rejestracji należy umieścić swój numer operatora na każdym dronie do którego wymagana jest rejestracja.
Szkolenie pilotów dronów dla kategorii „otwartej”
Każda osoba chcąca latać dronem o masie powyżej 250g przed lotem musi przejść szkolenie online oraz zaliczyć test online potwierdzający zdobycie wymaganej wiedzy, są one bezpłatne i dostępne na stronie ULC TUTAJ. Kwalifikacje pilota są ważne przez 5 lat. Wyjątkiem są osoby posiadające ważne świadectwa kwalifikacji UAVO, nie muszą one przechodzić szkolenia, ale do 31 grudnia 2021 r. muszą dokonać konwersji świadectwa kwalifikacji UAVO.
Egzamin online składa się z 40 pytań wielokrotnego wyboru, warunkiem zaliczenia testu jest uzyskanie 75% poprawnych odpowiedzi.
Wymagane kompetencje dla kategorii „otwartej”:
• A1 i A3 – szkolenie i test online;
• A2 – szkolenie i test online, ukończenie szkolenia praktycznego w trybie samokształcenia, zaliczenie dodatkowego egzaminu teoretycznego prowadzonego przez wyznaczony podmiot. Wykaz podmiotów wyznaczonych jest dostępny TUTAJ.
Dokumentem stwierdzającym posiadanie określonych kwalifikacji i upoważniającym do wykonywania określonych czynności lotniczych przez pilotów bezzałogowych statków powietrznych jest zgodnie z przepisami UE:
• dowód zaliczenia szkolenia i egzaminów online w przypadku wykonywania operacji w podkategorii A1 i A3 kategorii „otwartej” uzyskiwane po zaliczeniu szkolenia i egzaminu online;
• certyfikat kompetencji pilota bezzałogowego statku w przypadku wykonywania operacji w podkategorii A2 kategorii „otwartej” uzyskiwane po zaliczeniu egzaminu online, dodatkowego egzaminu teoretycznego oraz odbyciu szkolenia praktycznego w postaci samokształcenia.
Dokumenty potwierdzające kwalifikacje pilota są dostępne do pobrania w profilu pilota na stronie: https://drony.ulc.gov.pl/.
Minimalny wiek pilota BSP w kategorii „otwartej”
Minimalny wiek pilota wykonującego operacje z użyciem SBSP w kategorii „otwartej” wynosi 16 lat.
Wymóg minimalnego wieku nie obowiązuje w stosunku do pilotów dronów:
• w przypadku gdy wykonują operację w podkategorii A1 z użyciem drona klasy C0, który jest zabawką w rozumieniu dyrektywy 2009/48/WE;
• w przypadku dronów skonstruowanych do użytku prywatnego o maksymalnej masie startowej mniejszej niż 250g;
• w przypadku gdy wykonują oni operację pod bezpośrednim nadzorem pilota BSP posiadającego odpowiednie kompetencje i który skończył 16 lat.
Ogólne zasady wykonywania operacji w kategorii „otwartej”
Pilot drona wykonując operacje w kategorii „otwartej” utrzymuje drona przez cały czas w zasięgu widoczności wzrokowej VLOS, z wyjątkiem przypadków, gdy dron jest w trybie podążania za stacją bazową lub pilot wykonuje operacje z pomocą obserwatora.
Pilot zapewnia, aby dron utrzymywał bezpieczną odległość od osób oraz aby jego lot nie przebiegał nad zgromadzeniami osób.
Pilot przed każdą operacją musi zrobić check-in w aplikacji DroneRadar.
Podczas lotu pilot drona nie może przelatywać w pobliżu lub w granicach obszarów, na których trwają działania ratownicze, chyba że posiadają na to zezwolenie wydane przez odpowiedzialne służby ratownicze.
Dron nie może przewozić materiałów niebezpiecznych, ani nie zrzuca żadnych materiałów.
Podczas lotu dron jest utrzymywany w odległości nie większej niż 120 metrów od najbliższego punktu powierzchni ziemi, z wyjątkiem przypadków, gdy przelatuje on nad przeszkodą.
Drony, którymi można wykonywać operację w kategorii „otwartej”
Drony, którymi można wykonywać operacje w kategorii „otwartej”, muszą spełniać następujące warunki:
• Należą do jednej z klas określonych w rozporządzeniu delegowanym (UE) 2019/945 lub zostały skonstruowane do użytku własnego;
• Mają masę startową mniejszą niż 25kg;
• Zostały wprowadzone do obrotu przed dniem 1 stycznia 2023 r.:
a) w podkategorii A1 masa BSP nie przekracza 250g z obciążeniem,
b) w podkategorii A3 masa BSP nie przekracza 25kg wraz z paliwem i obciążeniem użytkowym.
Do 1 stycznia 2023 r. obowiązują przepisy przejściowe, które umożliwiają wykonywanie lotów w kategorii otwartej dronami bez nadanej klasy, na określonych zasadach.
Drony – Nowe europejskie przepisy
Od 31 grudnia 2020 roku obowiązują wspólne przepisy dronowe na terenie krajów Unii Europejskiej oraz w Lichtensteinie i Norwegii, które zostały określone na podstawie Rozporządzenia Delegowanego Komisji (UE) 2019/945 z dnia 12 marca 2019 r. w sprawie bezzałogowych systemów powietrznych oraz operatorów bezzałogowych systemów powietrznych z państw trzecich oraz Rozporządzenia Wykonawczego Komisji (UE) 2019/947 z dnia 24 maja 2019 r. w sprawie przepisów i procedur dotyczących eksploatacji bezzałogowych statków powietrznych.
EASA opracowała wspólne zasady europejskie, aby zapewnić swobodny ruch dronów i równe warunki działania dla wszystkich operatorów SBSP na terenie Unii Europejskiej. Dzięki nowym przepisom operatorzy SBSP mogą bezproblemowo wykonywać operacje dronami podczas podróży po UE lub podczas rozwijania swojej działalności związanej z dronami w Europie. Opisane zasady opierają się na ocenie ryzyka eksploatacji i zapewniają równowagę między obowiązkami producentów i operatorów dronów w zakresie bezpieczeństwa, poszanowania prywatności, środowiska, ochrony przed hałasem i bezpieczeństwa.
WAŻNE: Islandia i Szwajcaria nie stosuje przepisów EASA. Zasady wykonywania lotów BSP należy sprawdzić na oficjalnych stronach: Szwajcaria, Islandia.
Operacje Bezzałogowymi Statkami Powietrznymi podzielono na trzy główne kategorie:
- Kategoria Otwarta – jest kategorią o niskim ryzyku, oznacza to, że nie trzeba składać oświadczeń lub uzyskiwać zezwoleń od Urzędu Lotnictwa Cywilnego. W tej kategorii można wykonywać operacje w zasięgu widoczności wzrokowej pilota lub z pomocą obserwatora (VLOS), dronami o masie poniżej 25 kg w odległości nie większej niż 120 metrów od najbliższego punktu powierzchni ziemi. Wymagana jest rejestracja w systemie ULCoperatorów SBSP, którzy posiadają drony o masie powyżej 250g lub są wyposażone w czujnik do zbierania danych (np. kamerę). Więcej informacji na temat kategorii otwartej znajdziesz TUTAJ.
- Kategoria Szczególna – jest przeznaczona dla operacji o średnim ryzyku, której parametry lotu wychodzą poza kategorię „otwartą” . Wykonanie operacji będzie wymagało weryfikacji oraz w niektórych przypadkach zgody Urzędu Lotnictwa Cywilnego. Wykonując operacje w kategorii szczególnej należy dokonać rejestracji operatorów SBSP w systemie ULC. W kategorii szczególnej można wykonywać operacje SBSP po spełnieniu wybranego wariantu:
a) złożenia oświadczenia o operacji zgodnej ze scenariuszem standardowym (STS) lub krajowym scenariuszem standardowym (NSTS);
b) otrzymania zezwolenia na operacje w kategorii szczególnej;
c) uzyskania certyfikatu LUC.
Więcej informacji na temat kategorii szczególnej znajdziesz TUTAJ.
- Kategoria Certyfikowana – jest kategorią o wysokim ryzyku, operacje wymagają certyfikacji BSP na podstawie rozporządzenia (UE) 2019/945. W stosownych przypadkach, jeżeli właściwy organ, w oparciu o ocenę ryzyka uzna to za konieczne może być również wymagana certyfikacja operatora oraz uzyskanie licencji przez pilota bezzałogowego statku powietrznego. Operacje klasyfikuje się w kategorii certyfikowanej wyłącznie wówczas, gdy spełnione są następujące warunki:
a) nad zgromadzeniami osób;
b) wiąże się z przewozem osób;
c) wiąże się ona z przewozem materiałów niebezpiecznych, które w razie wypadku mogą stanowić wysokie ryzyko dla osób trzecich.
Rejestracja Operatorów Systemów Bezzałogowych Statków Powietrznych
Rejestracja jest bezpłatna i dostępna TUTAJ.
Rejestracji podlegają:
- Operatorzy SBSP, którzy wykonują operacje w kategorii „otwartej” dronami:
a) które mają MTOM od 250 g lub które w przypadku uderzenia mogą przekazać człowiekowi energię kinetyczną o wartości powyżej 80 dżuli;
b) które wyposażono w czujnik zdolny do zbierania danych osobowych (np. kamerę), chyba że dany statek powietrzny spełnia wymogi dyrektywy 2009/48/WE (zabawki). - Operatorzy SBSP, jeżeli wykonują operację w kategorii „szczególnej” bez względu na masę drona.
Warunki rejestracji w systemie drony.ulc.gov.pl:
- Pilot musi mieć ukończone 16 lat.
- Operator rejestruje się w naszym systemie, jeżeli jego miejsce zamieszkania to Polska lub jest to jego główne miejsce prowadzenia działalności.
- Operatorzy SBSP, którzy są zarejestrowani w innym kraju UE lub EFTA i chcą przejść w Polsce szkolenie mogą założyć konto w systemie rejestracji operatorów podając swój numer operatora z innego kraju UE lub EFTA.
- Operatorzy SBSP spoza UE i krajów EFTA mogą dokonać rejestracji w naszym systemie ULC (dotyczy to również Islandii i Szwajcarii), jeżeli zamierzają wykonać pierwszą operację w Polsce.
- Operator nie może być zarejestrowany w więcej niż jednym państwie członkowskim.
Szkolenia i Egzaminy
Każda osoba chcąca latać dronem o masie 250g lub więcej przed lotem musi przejść szkolenie online oraz zaliczyć test online potwierdzający zdobycie wymaganej wiedzy, są one bezpłatne i dostępne w systemie ULC. Kwalifikacje pilota są ważne przez 5 lat. Wyjątkiem są osoby posiadające ważne świadectwa kwalifikacji UAVO, nie muszą one przechodzić szkolenia, ale do 31 grudnia 2021 r. muszą dokonać konwersji świadectwa kwalifikacji UAVO.
Egzamin online składa się z 40 pytań wielokrotnego wyboru, warunkiem zaliczenia testu jest uzyskanie 75% poprawnych odpowiedzi.
Kompetencje dla kategorii otwartej:
• A1 i A3 – szkolenie i test online;
• A2 – szkolenie i test online, ukończenie szkolenia praktycznego w trybie samokształcenia, zaliczenie dodatkowego egzaminu teoretycznego prowadzonego przez wyznaczony podmiot. Wykaz podmiotów jest dostępny TUTAJ.
Kompetencje dla kategorii szczególnej:
Piloci, którzy chcą latać w kategorii szczególnej, muszą przejść szkolenie oraz zdać egzamin prowadzony przez podmiot szkolący. Wykaz podmiotów szkolących jest dostępny TUTAJ.
WAŻNE: Operatorzy SBSP zarejestrowani w innym kraju UE, przed szkoleniem muszą zarejestrować się w systemie ULC podając swój numer operatora.
Strefy geograficzne i aplikacje do zgłaszania lotów
Instytucją uprawnioną do wyznaczania stref geograficznych jest Polska Agencja Żeglugi Powietrznej. Informacje na temat stref geograficznych znajdziesz TUTAJ.
WAŻNE: Każdy lot BSP w polskiej przestrzeni powietrznej powinien się odbyć po poinformowaniu PAŻP o zamiarze wykonania lotu za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, określonego przez Agencję. Oznacza to, że każdy lot BSP należy poprzedzić zrobieniem check-inu w aplikacji DroneRadar.
Operator SBSP jest w pełni odpowiedzialny za wykonywaną operację i przed jej wykonaniem musi sprawdzić za pomocą aplikacji DroneRadar lub strony PAŻP dostępność przestrzeni powietrznej (podając parametry planowanego lotu). W niektórych przypadkach może być wymagana zgoda zarządzającego daną przestrzenią powietrzną (lub miejscem).
Źródło: Urząd Lotnictwa Cywilnego, Drones24.info, droneregulations.info/index.html